Zaterdag 30 mei ging www.cultuurinactie.nl van start. Een landelijke, digitale actie van de cultuursector met één duidelijke boodschap: help de cultuursector deze crisis door.
Cultuur is de ziel van de samenleving. Of je nu naar klassieke muziek luistert, een mosh pit induikt, fotografeert, een moskee, kerk, tempel of synagoge bezoekt, ooit hebt gehuild door een kunstwerk of ongelooflijk kwaad bent geworden op de grap van een cabaretier: iedereen heeft gevoelens bij kunst en cultuur.
Al in april werd onze motie aangenomen waarin wij bij de Rijksoverheid ervoor eisen dat artiesten van het Eurovisie Songfestival eerlijk betaald krijgen. Ook steunden wij de campagne #LaatJeNietNaaien. Inmiddels duurt de lockdown voort en zien we dat de cultuursector het weer enorm te verduren krijgt.
Ik interviewde een internationaal gerenommeerde pianiste over onbetaald optreden. Dit is wat zij te zeggen had.
Hoe ben je professioneel muzikant geworden?
Ik wist van jongs af dat ik musicus wilde worden. Ik luisterde alleen maar naar klassieke muziek, als enige in de familie, en wat ik daarbij ervoer, wilde ik met publiek en collega’s delen. Ik vond het heerlijk om op te treden en kon niet genoeg krijgen van klassieke muziek.
Op mijn negende begon ik aan mijn studie aan het conservatorium. Tegen de tijd dat alle klasgenoten hun vervolgstudies kozen, speelde ik al 10 jaar piano, en dat is ook de enige manier om op hoog niveau in de muziek te kunnen werken. Dit zie je niet buiten de wereld van muziek en dans.
Ik heb een Bachelor en een Master diploma gehaald. Door een concert te geven, word je voor een andere gevraagd, en zo kreeg ik tijdens mijn bacheloropleiding al wat opdrachten. Ik koos er toen voor om veel samen te spelen: kamermuziek, orkest, zangbegeleiding… Hoewel ik inmiddels ook wel solo recitals speel. Ik begeleid verder lessen en examens aan het conservatorium en proefspellen bij professionele orkesten.
Wanneer kon je voor het eerst rondkomen van je muziek?
Vanaf het moment dat ik een Bachelor diploma had en les aan een muziekschool kon geven. Sinds vijf jaar geef ik geen les meer en ik leef van het spelen.
Het blijft toch idioot hard werken, want als freelancer verdien je niet méér, maar juist minder per uur dan collega’s in dienst. Ik zie om me heen dat ik niet de enige ben die nooit helemaal vrij kan nemen want je moet projecten en programma’s blijven verzinnen, en je moet zichtbaar en vindbaar blijven voor last minute opdrachten. Dus je blijft bezig als je “vrij” bent.
Hoe ziet je werkweek eruit?
Geen week is hetzelfde.
De ene week moet ik vooral repertoire instuderen en speel ik dan uren per dag, de andere reis ik van locatie naar locatie -vaak in verschillende steden, ik werk niet meer in de stad waar ik woon dan in andere steden in de Randstad- voor repetities met collega’s en natuurlijk voor optredens. Daar komt helaas ook heel veel gemail bij kijken, voor logistiek, administratie en acquisitie. Op zulke weken baal ik dat ik zo veel achter de computer zit in plaats van te oefenen. Dat is een van de nadelen van “verplicht” ondernemer zijn. Ik wil creatief zijn in de inhoud van mijn werk maar ik ben gedwongen creatief op de vorm te zijn om op te vallen tussen honderden andere capabele musici.
Heb je wel eens opgetreden zonder daarvoor betaald te krijgen?
In mijn studietijd heb ik sowieso veel onbetaalde concerten via het conservatorium gegeven. Die concerten zag ik toch als een manier om ervaring op te doen. Maar daarna ben ik af en toe wel gevraagd voor een onbetaald optreden onder de motto “het is goed voor je CV” of “goede exposure”. D
aar geloof ik niet meer in.
Van slechte opdrachten komen er meer slechte opdrachten en je normaliseert daarmee het uitbuiten van kunstenaars.
Wat zou je mee willen geven over een eerlijk loon voor artiesten?
Ik ben bovengemiddeld opgeleid, functioneer op het hoogste niveau in mijn branche, ik treed op voor zalen met honderden en soms duizenden geïnteresseerden, en verdien ondanks mijn succesvolle carrière beneden-modaal.
Ik ben geen uitzondering. De kunstenaars die van hun werk kunnen leven zijn dan niet altijd per se de meest talentvolle, maar de handigste in ondernemen. Onderbetaling verpest de cultuursector!
