Beste leden,
De 1 mei-viering bij het Spiekmanmonument was een groot succes. De locoburgemeester Vincent Karremans gaf hier een inspirerende speech over Hendrik Spiekman, de strijd voor betere levens- en werkomstandigheden en het belang van een brede blik op de maatschappij. Op verzoek van enkele leden is hieronder zijn speech te lezen.
Beste dames en heren, leden van de PvdA,
We zijn vandaag bijeen voor de viering van de Dag van de Arbeid. Dat doen we bij het monument voor Hendrik Spiekman, een van de mede-oprichters van de Sociaal Democratische Arbeiders Partij – de voorloper van de Partij van de Arbeid.
Hendrik Spiekman was een van de meest indrukwekkende politici die onze stad heeft gekend. Iemand die enorm veel heeft betekent voor de Rotterdamse arbeiders, en ver daarbuiten. Helaas werd hij slechts 43 jaar oud…
Ik ben nu 37, en bijna 3 jaar in functie als wethouder en locoburgemeester. Maar als mijn politieke erfenis over zes jaar maar in de buurt komt van wat Spiekman heeft bereikt, dan mag ik trots zijn.
Nu viel er in de negentiende eeuw, en begin twintigste eeuw, ook nog veel te verbeteren op het gebied van mensen- en arbeidsrechten. Laat me jullie daarom kort meenemen naar die tijd. Naar het jaar 1841. We zijn in de Engelse plaats Stoke-on-Trent. Je bent zeven of acht jaar oud en de Industriële Revolutie is op volle stoom. In de stad waar je woont kleuren baksteenrode fabrieksschoorstenen de lucht. En voor jou begint als 7- of 8-jarige elke dag hetzelfde. Met een harde klap op de deur of het raam. Want dat is het signaal om op te staan en te gaan werken.
Half in slaap trek je vlug wat kleren aan.
Eenmaal in de fabriek wacht een werkdag van ten minste 12 uur. Vaak langer. Je veegt de vloer of bedient een van de levensgevaarlijke machines. En dat zes dagen per week. Week in en uit.
Beste mensen, in het midden van de 19e eeuw was dit de harde realiteit voor tienduizenden kinderen in landen als Engeland, Frankrijk en België. Landen waar de industriële revolutie vroeg startte. In Nederland kwam die later op gang, maar ook hier was er lange tijd sprak van kinderarbeid. Met name in de textiel- en mijnindustrie. Sowieso waren de omstandigheden voor alle arbeiders in die tijd vaak bar slecht.
Hendrik Spiekman, die in 1901 het eerste SDAP-gemeenteraadslid in Rotterdam werd, maakte zich voortdurend sterk voor sociale verbeteringen in onze stad. Voor betere huisvesting voor arbeiders, voor een hoger loon en voor de rechtspositie van zeelieden en havenarbeiders. Hij was in Nederland een van de voorlopers van die belangrijke internationale beweging: het socialisme.
Europa viert sinds 1890 de Dag van de Arbeid. En sindsdien worden de rechten van werknemers steeds beter beschermd. Door zich massaal te verenigen, nationaal en internationaal, hebben arbeiders zichzelf weten te verheffen. Tegelijkertijd zien we dat mensen met een modaal inkomen, of daar net onder, het lastig hebben. Leraren, politieagenten, wijkverplegers of onze mensen van stadsbeheer; ze vinden steeds moeilijker een plek in de stad.
Daarom is het belangrijk dat we samen blijven optrekken. En blijven omkijken naar elkaar. Arbeiders, ondernemers en bestuurders tezamen.
Want alleen met een brede blik op de maatschappij én aandacht voor ieder individu maken we onze omgeving beter en inclusiever. Als er iets is wat Hendrik Spiekman ons heeft geleerd, dan is dat het.
Ik dank iedereen voor de aandacht en wens jullie een mooie dag toe.